Keuzestress is een kwaal van deze tijd en niet zonder reden.
Het leven wordt voor 99% bepaald door de keuzes die we (moeten) maken.
De rest is dom toeval, geluk of tegenspoed.
Daarvanuit maak je weer nieuwe keuzes waarop je anticipeert.
Houdt het dan nooit op met kiezen?! Nee. En binnen een volwassen leven worden de keuzes alleen maar meer.
Dus hoe eerder je dat beheerst, des te succesvoller je dat in je latere leven kunt toepassen.
Maar wat heb je nodig om doelgericht te kunnen kiezen lees: een verstandige afweging te kunnen maken?

De 4 vaardigheden.

Ruwweg zijn er vier basis ingrediënten die je voor een keuze nodig hebt.

1.Gezond Verstand. 2. Onderbuik. 3. Focus. 4. Lef.

Gezond verstand. Je kunt het niet uitleggen: gezond verstand is gezond verstand.
Zelf leren nadenken. En daar komt weinig emotie bij kijken. Het is klinisch en rationeel en heeft niks te maken met wat je “zou moeten”, wat de rest vindt, wat je ouders vinden of hoe de maatschappelijke norm luidt.
Gezond verstand, ook wel boerenverstand, wordt dikwijls als tegendraads of eigenwijs ervaren, maar niet zelden vormt het de basis voor een goed leven. Wat je dus primair bedenkt hoeft niet altijd goed te vallen bij je omgeving maar kan desalniettemin een waarheid zijn als een koe.
Je gezond verstand is je belangrijkste navigatie.

Onderbuik. Wat voel je erbij, klinkt tegenwoordig enigszins verdacht maar blijkt verstandig voor het maken van keuzes.

Wat zegt je eigen (buik) gevoel? Wat voel je in je hart? Gaat het ineens sneller kloppen? Wat voel je bij deze of gene keuze? Maar beter nog; ga je ervan blozen of zweten? Ga je er opgewonden en heel veel over praten?
Dat klinkt een beetje als ‘lekker belangrijk’, maar uiteindelijk leert het je luisteren naar die eerste onderbewuste reactie op een keuze voor A of B.

Focus. De tegenwoordig allesbepalende voorwaarde.

Maar wat is dat nou precies focus?
Het is de tunnelvisie of beter nog, een “tunnelige mentaliteit kwestie”.
Dat jij jezelf als het ware vastbindt op jouw doel om niet meer los te laten. Dat het goed of niet goed kan gaan is in eerste instantie niet belangrijk. Het feit dat je voelt dat je met al je kracht een voor jou belangrijk doel nastreeft is een uitstekende training voor het latere leven. En voor alle keuzes die je zult maken.

Lef. Kiezen is een kwestie van durven.

Het is de moed om je verstand, je buikgevoel en je focus serieus te nemen en er vol voor te gaan zoals dat genoemd wordt.
Lef is óók onzeker, griezelig, je weet immers de uitkomst (nog) niet.
Niettemin is de factor “lef” een voorwaarde om je jonge leven in te richten zoals jij nu goed dunkt.

De Grote Navigatie valkuil.

Je kunt als gedreven puber van alles willen maar je wordt van alle kanten belaagd om van je pad af te wijken. Alleen al het internet stuurt je alle kanten op. Hoe blijf je op koers?
Door te praten met de mensen om je heen.
Je eerste vrienden, je verre vrienden, kennissen en zelfs je ouders.
Je moet je situatie dus “bespreekbaar maken”, hoe irritant dat ook klinkt.
Doe je dat niet en hou je alles lekker voor jezelf, dan krijg je op zeker slapeloze nachten, piekerterreur en uiteindelijk puberstress. Net zo kwellend als de volwassen stress van je ouders. Niet doen dus, gooi het naar buiten!

Wat is de rol van ouders?

Dit is het simpelste hoofdstuk; neem je kind serieus!
Ook en des te meer wanneer je wat zij vinden of kiezen totaal niet ziet zitten.
Dat is de moeilijkste uitdaging en geloof me die is van alle tijden, van alle landen en alle generaties. Omdat wij onze kinderen gebaard hebben denk je automatisch dat jij/jullie een voorkeursrecht hebben over wat het beste levenspad is voor jouw kind. Dat is niet zo.
Je kunt ze helpen door zelf géén mening te hebben of die mening voor je te houden.
Beter is het om mee te denken over de ingeslagen route van jouw kind op weg naar een volwassen bestaan. Ze helpen bij die route. Kansen en mogelijkheden onderweg te communiceren alsook de mogelijke tegenvallers. Maar wel vanuit een niet oordelend (dus veroordelend) gemoed. Motiveren en stimuleren zonder oordeel is het devies.

Plan B en ander gehannes.

Er is gezond verstand, buikgevoel, focus en lef.
En er zijn lieve, welwillende, intelligente en ego neutrale ouders.
Alle sterren staan gloeiend positief maar door een sukkelig vreemd kinkje in de kabel lukt het grote plan (nog) niet. Wat nu te doen? Plan B!
Je moet altijd een alternatief bij de hand houden. Als was het maar om via Plan B later weer bij je eerste levensplan uit te komen.
Plan B, geeft je sowieso een beetje lucht, haalt de grootste spanning weg. En wie weet, misschien blijkt Plan B op termijn wel een beter pad dan wat je oorspronkelijk in je koppie had.

Concluderend:

Eerst: gezond verstand, dan buik, dan focus en lef.
Advies: Raadpleeg je omgeving (ouders, verzorgers, vrienden, familie).
Zorg dat je gehoord wordt. Vraag niet om een mening maar om een groot luisterend oor.
En als laatste maar evenzo belangrijk, heb een Plan B.

“De beste keuzes maak jezelf zodra je weet hoe te kiezen.”